ریشه لاتین این کلمه securus است و به معنای اطمینان، تامین و تضمین. بیمه در اصطلاح حقوقی ، عقدی است که بموجب آن یک طرف تعهدمیکند در ازاء پرداخت وجه و یا وجوهی از طرف دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه خسارت وارده بر او را جبران نموده و یا وجه معینی بپردازد. (ماده 1 قانون بیمه مصوب 7 اردیبهشت ماه 1316. ایرانشهر ج 2 ص 1960). متعهد را بیمه گر، طرف تعهد را بیمه گذار و وجهی که از طرف بیمه گذار پرداخته میشود حق بیمه و آنچه بیمه میشود موضوع بیمه نامند. بیمه های درمانی در ایران به دو قسمت تقسیم می شود.
1 – بیمه های مکمل : به آن دسته از بیمه نامه هایی گفته میشود که از طریق کارت و یا دفترچه سلامت، طرف های قرارداد (کلینیک ها و بیمارستانها و … ) را موظف به ارائه تخفیف، قبل از پرداخت مبلغ می نماید. به زبان ساده تر تخفیف مربوطه قبل از پرداخت انجام می پذیرد. همچنین در این طرح ها هر فرد بیمه شده یک شماره شناسایی در سطح ملی دارد. در کشور ایران فقط بیمه های زیر بیمه مکمل محسوب می شوند. بیمه تامین اجتماعی (ویژه عموم) – بیمه خدمات درمانی (ویژه کارکنان دولت) – بیمه خدمات درمانی نیروهای مسلح (ویژه ارتش و نیرو های لشکری) – بیمه سلامت (طرح دولت ویژه عموم) – بیمه سلامت روان ایران (طرح خصوصی ویژه عموم)
2 – بیمه های تکمیلی : به آن دسته از بیمه نامه هایی گفته میشود که از طریق کارت و یا معرفی نامه، طرف های قرارداد (شرکت های بیمه گر) را موظف به پرداخت مبلغ (طبق شرایط قرارداد) بعد از کسر فرانشیز به فرد بیمه شده می نماید. به زبان ساده تر شرکت بیمه گر بعد از پرداخت و اتمام طول درمان، قسمتی از هزینه های پرداخت شده بیمه گذاران را به آنها باز می گرداند. این نوع قرارداد ها در ایران بیمه تکمیلی محسوب می شوند.این نوع بیمه در اختیار شرکتهایی همچون بیمه ایران به عنوان تنها شرکت دولتی و بقیه شرکتهای خصوصی می باشد.